«Κατάλαβα μαζί σου πως η ηδονή δεν είναι κάτι που το παίρνουμε ή το δίνουμε. Είναι τρόπος να δίνεσαι και να ζητάς το δόσιμο του άλλου. Δοθήκαμε ο ένας στον άλλο ολοκληρωτικά».
Λίγες γραμμές πολλές φορές αρκούν – συμβαίνει σπάνια, αλλά συμβαίνει. Και όταν συμβαίνει καταλαβαίνεις γιατί ο Μαλλαρμέ είχε δίκιο όταν έλεγε ότι «ο κόσμος είναι φτιαγμένος για να μπει σε ένα ωραίο βιβλίο».
Βιβλίο ωραίο, βιβλίο συγκλονιστικό το γράμμα στη Ντ. του Αντρέ Γκορζ – και ας πραγματεύεται θέματα τετριμμένα, ζητήματα χιλιοειπωμένα: άλλη μια ιστορία ενός έρωτα. Υπάρχει όμως μια διαφορά: ο έρωτας εδώ δεν δίνεται ή παίρνεται, δεν λαχταρώ να αγαπήσω για να αγαπηθώ, ή να προσφέρω ώστε να λάβω ηδονή – οι προειλημμένοι ρόλοι ατονούν σε ισχύ προς όφελος της έσχατης παράδοσης, έσχατη παράδοση στους κόλπους ενός τόπου-μη τόπου, ενός ά-τοπου-τόπου που η επιθυμία να μην είσαι «συγχέεται με την επιθυμία να είσαι τα πάντα»: ο έρωτας, ως άτοπος, γίνεται το ταξίδι σε έναν κόσμο δίχως ρόλους, δίχως ταυτότητες, αποκλίνον από κοινωνικές συμβάσεις, αυστηρά ιδιωτικό, αδιαμαρτύρητα εξόριστο – ο έρωτας του Γκορζ θυμίζει κάτι από νομά: αενάως κινούμενος και περιπλανώμενος, δεν λέει να ριζώσει πουθενά εκτείνει όμως τα ριζώματά του με τέτοιο τρόπο ώστε ο κάθε τόπος να είναι η αναγγελία ενός άλλου τόπου, ενός άλλου κόσμου – μια νέα ευκαιρία παρουσιάζεται εκεί που όλα φαίνονται κενά νοήματος, στερημένα σημασίας.
~~~
Κλείνοντας πήγα να γράψω ότι ολοκληρώνοντας το βιβλίο του Γκορζ δεν είσαι ποτέ ο ίδιος – δίστασα μπροστά στη σκέψη: άραγε, ολοκληρώνονται ποτέ τα βιβλία;
ΝΣ
*τα αποσπάσματα από την έκδοση: Andre Gorz, Γράμμα στη Ντ. Ιστορία ενός έρωτα, μτφρ: Σάντρα Βρέττα, Αθήνα, Ποταμός, 2008.