Είναι φορές που ο βιολογικός θάνατος ανθρώπων που αγαπήσαμε, ανθρώπων που συνδεθήκαμε ψυχικά και πνευματικά δεν συνιστά θάνατο ― τουλάχιστον με την έννοια μιας οριστικής, αμετάκλητης εξαφάνισης. Πιο πολύ μοιάζει με δεύτερη ζωή ― είναι ό,τι ωραία λέει ο Ντελέζ σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις του, λόγος τόσο παρήγορος, τόσο τρυφερός: «οι οργανισμοί είναι εκείνοι που πεθαίνουν, όχι η ζωή».
Αυτή τη φράση ―την ξαναδιαβάζω μπας και την εμπεδώσω: «οι οργανισμοί είναι εκείνοι που πεθαίνουν, όχι η ζωή»―, σκέφτηκα αμέσως όταν έμαθα για τον θάνατο του ζωγράφου Στέλιου Φαϊτάκη. Ζωγράφο που μέχρι πέρισυ δεν ήξερα· ας όψεται ο καλός μου φίλος ο Θανάσης που το προηγούμενο καλοκαίρι με ’στειλε άρον-άρον στην έκθεση του Φαϊτάκη «Triumph of Logic». Και έπαθα πλάκα!
Ιερό και ανίερο, καύλα, λύπη και πένθος, ανατολή, δύση και λατινική Αμερική, παρωδία, ειρωνεία, χιούμορ και τραγωδία, Άγιοι σαν μεταλάδες με κινητά στο χέρι και μασκοφορεμένοι λόγω πανδημίας, ρεμπέτες με φωτοστέφανα, sci-fi αντικείμενα, pop-art, εξπρεσιονισμός και βυζαντινή αγιογραφία ― όλες αυτές οι παραδόσεις, όλα αυτά τα αντικείμενα, τα θέματα και οι μορφές μορφοποιημένα με ρεαλιστική ευκρίνεια.
Όλα εδώ, μπροστά μας, όλα στο πιάτο. Τίποτα σκοτεινό, τίποτα ομιχλώδες.
***
Σκέφτομαι τόσους και τόσες που δεν είχαμε ιδέα για την ύπαρξη του Φαϊτάκη. Ο θάνατος του ζωγράφου προσφέρει ωστόσο μια ευκαιρία (που η ζωή δεν του την προσέφερε): να γνωριστούμε με καλλιτέχνες που όσο ζούσαν δεν είχαμε την παραμικρή ιδέα για την ύπαρξή τους. Η λίστα μεγάλη, και διαρκώς αυξάνουσα: ό,τι ζει ανάξιο μνείας ― αυτό που εκτιμάται είναι εκείνο που φεύγει. Δεν πειράζει, ας είναι ― τουλάχιστον ν’ άξιζε τον κόπο.
ΝΣ
