Επικοινωνία
Ακολουθήστε μας στα social media:
Προτάσεις συνεργασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
Φόρμα Επικοινωνίας
| Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Ζιλ Ντελέζ (1925-1995) |
«Ίσως να μην μπορούμε να ρωτήσουμε τι είναι φιλοσοφία παρά μόνο αργά, όταν φθάνουν τα γηρατειά και η ώρα να μιλήσουμε με ακρίβεια. [...] Επιθυμούσαμε διακαώς να κάνουμε φιλοσοφία δεν αναρωτιόμασταν τι είναι αυτή, παρά μόνον ως άσκηση ύφους· δεν είχαμε φτάσει στο σημείο εκείνο του μη ύφους, όπου μπορεί κανείς να πει: «μα, τι ήταν τελικά αυτό που έκανα σε όλη μου τη ζωή;» Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα γηρατειά δεν δίνουν την αιώνια νιότη αλλά, αντίθετα, την υπέρτατη ελευθερία, την καθαρή αναγκαιότητα που μας δωρίζει μία στιγμή φώτισης ανάμεσα στην ζωή και τον θάνατο, τότε που όλα τα κομμάτια της μηχανής συνδυάζονται για να στείλουν στο μέλλον ένα γνώρισμα που διασχίζει τους αιώνες.»
*Ζιλ Ντελέζ, Τι είναι Φιλοσοφία, (μτφρ.: Σταμ. Μανδηλαρά), Αθήνα, Καλέντης, 2004, 7.
// Η τρύπα στον τοίχο //
Η τρύπα του απορροφητήρα στον τοίχο της κουζίνας ήταν μεγαλύτερη από τον σωλήνα. Τον χειμώνα έμπαζε κρύο. Ο κύριος Λάκης όμως δεν ήθελε να την κλείσει, έβρισκε πάντα μια δικαιολογία και το ανέβαλε. Οι επισκέψεις στο σπίτι βέβαια δεν σταματούσαν ποτέ, ούτε η γκρίνια που τις συνόδευε. Μπαινόβγαιναν συνεχώς διάφοροι κύριοι και κυρίες, με διαφορετικές φορεσιές αλλά κοινό παράπονο: γιατί δεν βουλώνει επιτέλους αυτήν την τρύπα!
Η κυρία Ευτυχία με το λεοπάρ φόρεμα συνήθιζε να κάνει κατακόρυφο για να αδειάζει στο πάτωμα τις σκέψεις που την βασάνιζαν, όμως στο σπίτι του κύριου Λάκη κρύωναν τα μπούτια της κι έτσι το πρόσωπό της σχημάτιζε στυφούς μορφασμούς. Ο κύριος Επαμεινώνδας με το παχύ μουστάκι, κρατούσε πάντα στο χέρι μια μπαγιάτικη τυρόπιτα, την οποία μασουλούσε εξαντλητικά αργά προκειμένου να μην τελειώσει ποτέ. Φώναζε ότι από την τρύπα μπαίνουν τιρκουάζ πετούμενα που κάθονται πάνω στη μύτη του και τσιμπολογούν τα ψίχουλα που μπλέκονται στο μουστάκι, αυτό όμως ήταν σίγουρα ψέματα γιατί η μύτη του ήταν τόσο μικρή που δεν χωρούσε να κάτσει ούτε ψύλλος. Η αλήθεια ήταν ότι κρύωνε γιατί είχε μόνο το άνω χείλος του προστατευμένο, το υπόλοιπο σώμα του έστεκε εκτεθειμένο σαν σπανός σκαντζόχοιρος. Δεν είχε άλλες τρίχες, ακόμα και το κρανίο του ήταν καραφλό. Ο κύριος Αγησίλαος με τα ψηλά φρύδια, που ήταν πάρα πολύ σπουδαγμένος, σήκωνε τα φρύδια του ακόμα ψηλότερα και έλεγε πως πρέπει να εγκλωβίζεις τη ζέστη ώστε να την κάνεις δική σου και να την χαρείς. Αν της αφήνεις διεξόδους, το παιχνίδι είναι χαμένο. Η κυρία Νταίζη, σύζυγος του κυρίου Αγησίλαου, κουνούσε επιδοκιμαστικά το κεφάλι από δίπλα. Βέβαια αυτό το έκανε κάθε φορά που ο κύριος Αγησίλαος έλεγε οτιδήποτε, οπότε η συγκεκριμένη επιδοκιμασία δεν έχει μεγάλη βαρύτητα στην ιστορία μας. Εκτός ίσως από τα βαριά, κρεμαστά σκουλαρίκια που φορούσε στα αφτιά. Κάθε φορά που κουνούσε το κεφάλι, χόρευαν σαν τρελά πέρα δώθε και το θέαμα είχε πολλή πλάκα.
Ο κύριος Λάκης τους παρακολουθούσε έναν έναν να μπαινοβγαίνουν σπίτι του και να του μιλούν για την τρύπα. Ένιωθε σαν να πρωταγωνιστεί σε ακίνητο ρόουντ μούβι. Εκείνος ήξερε ότι το μόνο πράγμα που μπορεί πραγματικά να σου ζεστάνει την καρδιά, είναι να σου φέρνουν καφέ όταν ξυπνάς. Όμως οι υπόλοιποι κύριοι και κυρίες πίνουν μόνο τσάι κι έτσι δεν ήταν δυνατόν να συμμεριστούν την οπτική του. Όλοι τους ασχολούνταν συνεχώς με το πώς δεν θα δραπετεύσει η ζέστη, αλλά κανείς με το πώς να προσκαλέσει τη δροσιά. Δεν υπήρχε κάποιος να τον καταλάβει, ούτε ένας με τη βεβαιότητα, ή έστω την ψευδαίσθηση, ότι το καλοκαίρι θα έρθει ξανά. Μια νύχτα μάλιστα, μαζεύτηκαν όλοι μαζί και άρχισαν να τον πιέζουν συλλογικά. Τότε ο κύριος Λάκης έκαψε ένα ένα όλα τα έπιπλα του σπιτιού για να τους ζεστάνει, κάτι που δεν ήταν καθόλου πρακτικό γιατί στο τέλος αναγκάστηκαν να στέκονται όρθιοι, αλλά σίγουρα χάρισε σε όλους τους κυρίους και τις κυρίες μια εντελώς ιδιαίτερη βραδιά, που είχαν να την διηγούνται ως τα βαθιά γεράματα.
Είναι πολύ δύσκολο να καταφέρνεις να κρατάς ανοιχτή μια τρύπα στον τοίχο μέσα στο καταχείμωνο. Πρέπει να παλεύεις συνεχώς κόντρα σε όλους τους κρυουλιάρηδες, κόντρα στον ίδιο σου τον θερμοστάτη. Το να την κλείσεις είναι πανεύκολο. Ανακατεύεις άμμο, νερό, τσιμέντο και ασβέστη, πιάνεις το μυστρί, την καλύπτεις και τέλος. Ενώ όταν την κρατάς ανοιχτή, όλοι τα βάζουν μαζί σου, σε χρίζουν υπεύθυνο για τα κρυοπαγήματα, τα φτερνίσματα και τις μύξες. Σε αφήνουν μόνο και ψάχνουν γιατρό να τους γράψει διάγνωση για να δικαιωθούν.
Η τρύπα στον τοίχο της κουζίνας έμπαζε κρύο τον χειμώνα, ο κύριος Λάκης όμως αρνιόταν πεισματικά να την κλείσει, έλεγε ότι το καλοκαίρι γίνεται δίοδος δροσιάς.
*κείμενο/φιλοξενία στο καβούκι: Φωτοπούλου Ελισάβετ
**εικόνα: από το φιλμ “Ρεβάνς” [1983] του Νίκου Βεργίτση
***Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από τη ζωή του σκηνοθέτη Σταύρου Τσιώλη.
// Για τη Βενετία //
Πόλη πιο ωραία και απ’ Άνοιξης το πιο ωραίο κρίνο,
στου Άγιου Μάρκου, του σεμνού και του αγνού προστάτη,
μπρος στην πλατεία με δέχεται το αίσθημα εκείνο
που με ριγίζει σύσσωμο και μου σέρνει το μάτι!
Μέσα στον οίκο των Δουκών, το θρυλικό παλάτι,
έργα κοσμούν τις σάλες του σαν και του Βιντσεντίνο,
μα από πίσω μ’ οδηγεί κρυφό ένα μονοπάτι
στη Γέφυρα των Στεναγμών, μα εκεί άλλο δεν θα μείνω.
Απ’ την Ριάλτο προτιμώ να πνίξω τις ρουτίνες
στο Μέγα το Κανάλι σου. Ακούω επ’ αλαλία
τους γονδολιέρους που ηχούν γλυκά σαν τις Σειρήνες.
Και ίσως τρόπος για να στο πω άλλος να μην υπάρχει
απ’ το να υμνήσω επωδικά τα θεία σου μεγαλεία
και τη λαμπρή τη δόξα σου σε φόρμα του Πετράρχη.
*Αλέξανδρος Δεδιλιάρης
saligari.net/poihmata/gia-ti-venetia/
// Το αρχέτυπο της αγάπης //
Καθένας έχει το δικό του αρχέτυπο της αγάπης:
κάθε άνθρωπος είναι ρυθμισμένος να αγαπά
με έναν συγκεκριμένο τρόπο.
Άλλος το πήρε από τη μάνα του,
άλλος από τον πατέρα του,
άλλος από κάποιον άγνωστό του πρόγονο
― από έναν άγριο προπάππου
με θαμμένη πολύ βαθειά την τρυφερότητά του
ή από μια μακρινή θεία που αγάπησε μόνο μια φορά
και έταξε να ζει έκτοτε μόνη,
με το ιερό λείψανο των αναμνήσεων.
Η αλυσίδα αυτή μπορεί να πηγαίνει πολύ πίσω στον χρόνο,
σπειροειδώς, σαν το γονιδίωμα του DNA.
Άλλος αγαπά με τον τρόπο των αρχαίων σοφών,
αναζητά σε όλη τη ζωή του μια υψηλή ιδέα της αγάπης,
που σε λίγους τάχα φανερώθηκε·
άλλος λατρεύει εικόνες με τον ζήλο των χριστιανών,
τυφλώνεται και υποτάσσεται σε κούφια ξύλα.
Είναι και εκείνοι που νιώθουν την αγάπη
σαν κούρσος και αρπαγή,
και τέρπονται με τον πόνο των άλλων·
και ακόμα εκείνοι που θέλουν μόνο
μια συλλογή από τρόπαια κορμιών.
Πάνω από όλους βρίσκονται οι λίγοι εκλεκτοί
που προορίστηκαν να βιώσουν την αρχέγονη αγάπη,
σαν τότε που αρθρώθηκε για πρώτη φορά αυτή η λέξη.
Είναι μια σπάνια φυλή που ζει κρυμμένη ανάμεσα μας.
Μιλούν τη δική τους γλώσσα, ένα μείγμα
από λέξεις, σιωπές, χέρια, μάτια.
Έχουν τον δικό τους χρόνο και όλα είναι γι’ αυτούς
αρχή, ανατολή, γέννηση,
διαρκώς και δίχως όρια.
Για εμάς τους πολλούς όμως, είναι αλλιώς·
καθένας παίρνει εξαρχής τον κλήρο του
και πορεύεται λιπόψυχος ή θρασύς,
δοτικός ή ζηλόφθονος,
αιθεροβάμων ή κυνικός,
πιστός, προδότης, θύμα, θύτης, νικητής, ηττημένος,
επαναλαμβάνοντας ξανά και ξανά το ίδιο λάθος.
Και αλίμονο, μπορεί ποτέ να ξεφύγει κανείς
από τη φοβερή τούτη σφραγίδα;
*ποίημα/φωτογραφία: γ.π.
// Τέσσερα ποιήματα της Αθηνάς Αραπάκη //
Τοτέμ
Ένας φίλος σου σκοτώθηκε προχθές
Στην άκρη του δρόμου.
Δεν μυρίζει καλοκαίρι με τίποτα φέτος·
Στη γειτονιά,
Μας δείχνουν με το δάχτυλο.
Είμαστε
Το μόνο ζευγάρι
Που απέμεινε.
Μετά την κηδεία,
Κουρνιάζεις σαν παιδί
Ανάμεσα στα μπούτια μου.
Από το διπλανό διαμέρισμα
Ακούγεται σε livestreaming
Ο βομβαρδισμός
Της Ουκρανίας.
Πλέκω τα δάχτυλά μου στα μαλλιά σου.
Είναι δύσκολα
Τα χρόνια
Που διάλεξα να σ’ αγαπώ
Χωρίς τα μούσια
Μοιάζεις
Να μην έχεις περάσει
Τα τριάντα.
Αν είχες χαθεί εσύ
Σε κείνη την άκρη του δρόμου
Δεν θα’ χα προλάβει καν
Να σε γνωρίσω.
Σε βάζω να υποσχεθείς
Πως δεν θα ξανανέβεις ποτέ
Σε μηχανή
Δεν θα ξανά καπνίσεις
Δεν θα ξανά τυλίξεις
Άλλο σώμα στα σεντόνια σου
Πέρα από το δικό μου
Δεν υπόσχεσαι τίποτα·
Μονάχα μ’ αγαπάς
Σ’ ανασαίνω
Με ξεδιψάς.
Είναι δύσκολα
Τα χρόνια
Που διάλεξα να σ’ αγαπώ
Μα κάθε που σε κοιτώ
Φουντώνει μέσα μου η ανάγκη
Να πάμε
Τούτον τον κόσμο
Απ’ την άλλη.
*ο σύνδεσμος στα σχόλια
// Σοβαρές προβλέψεις για το νέο έτος //
Τώρα που πέρασε το πρώτο δεκαήμερο και πήραμε μια τζούρα επαρκή, ήρθε η ώρα για προβλέψεις που θα βγουν. Κάθε χρονιά η χρονιά μας αλλά φέτος θα συμβούν πράγματα αδιανόητα. Κατ’ αρχάς, προτού διαβάσετε το σημείωμα που ακολουθεί και προγραμματίσετε τα λάθη σας για τη χρονιά που έρχεται κατά πάνω μας, τσεκάρετε ότι έχετε κλειστό το θερμοσίφωνα.
Οι άνθρωποι με δυο μικρά ονόματα θα περάσουν ζωή και κότα σε αντίθεση με εκείνους με δύο επίθετα, οι οποίοι θα μετανιώσουν την ώρα και τη στιγμή που οι γονείς τους ήταν ΚΚΕ Εσωτερικού και, θέλοντας και μη, θα στραφούν στον πληρωμένο έρωτα ή στα σκληρά ζαχαρωτά. Όσες κι όσοι έχετε ένα όνομα κι ένα επίθετο, αν δεν έχετε βγάλει ακόμα καινούρια ταυτότητα, μην το κάνετε. Ούτως ή άλλως, πάντα διατηρούσατε αμφιβολίες για το ποιες στ’ αλήθεια είστε. Επιπροσθέτως, τον Ιούνιο θα ξεσπάσει ντόμινο επαναστάσεων στην ανατολική λεκάνη της γειτόνισσας από τον τρίτο και στη συμβολή Βαλκανίων και Μεσογείου δεν θα περνάνε πια τα κρατικά έγγραφα του παλαιού καθεστώτος. Άμα σκοπεύετε να παντρευτείτε και να κάνετε πολλά παιδιά, το 2025 προσφέρεται για να χωρίσετε και να ενισχύσετε τις μεθόδους αντισύλληψης που απεχθάνεστε. Όταν έρθει η ώρα να συμπληρώσετε το μηχανογραφικό σας, βάλτε πρώτη επιλογή την ανωτάτη εμπορική ή εκείνο το ΤΕΙ που σας έλεγε ο μπαμπάς σας πάση θυσία ν’ αποφύγετε.
Αν όλ’ αυτά σας φαίνονται ασυνάρτητα, σκεφτείτε πώς έχει κυλήσει η ζωή σας ως τα τώρα που τα κάνετε όλα λελογισμένα και σκεπτόμενα. Αν το ψυγείο σας είναι παλιό και κάνει θόρυβο, να του κάνετε απόψυξη κάθε φορά που ενθουσιάζεστε μ’ ένα καινούριο φλερτ. Θα χαλάσει μια κι έξω και θα αναγκαστείτε να πάρετε καινούριο. Να θυμάστε ότι κανένα βιβλίο αυτοβοήθειας δεν μπορεί να κάνει τη ζωή σας χειρότερη και αν σας έτυχε το φλουρί, δεν έχετε παρά να το ξοδέψετε πάραυτα. Το μέλλον τελειώνει, τα χάδια δε διαρκούν και δυστυχώς ή ευτυχώς στο τέλος της ημέρας είμαστε το πιο αναλώσιμο είδος του ως τώρα γνωστού κόσμου.
Ξοδευτείτε όσο είναι καιρός. Ο παράδεισος είναι sold out.
Διγ.
Τα μεγάλα ρολόγια στους τοίχους σταμάτησαν — κανείς δεν τα κουρντίζει·
κι αν κάποτε στέκομαι μπροστά τους, δεν είναι για να δω την ώρα,
μα το ίδιο μου το πρόσωπο, καθρεφτισμένο στο γυαλί τους,
περίεργα άσπρο, γύψινο, απαθές, σαν έξω απ’ το χρόνο,
ενώ στο σκοτεινό τους βάθος οι σταματημένοι δείχτες,
πίσω ακριβώς απ’ το είδωλό μου, είναι ένα ασάλευτο νυστέρι
που πια δεν έχει ν’ ανοίξει ένα τραύμα, δεν έχει
να μου αφαιρέσει τίποτα — φόβο ή ελπίδα, αναμονή κι αδημονία.
Αυτή η αργή αυστηρότητα πολλαπλασιάζει την απόσταση
από μένα σε μένα, απ’ τη μια κίνηση στην άλλη,
απ’ τη μια θύμηση στην άλλη. Ένας ολόκληρος μήνας θα χρειαστεί
να περάσεις απ’ το ’να δωμάτιο στ’ άλλο. Μια αόριστη ομίχλη
στέκεται ανάμεσα στα πάντα. Πολλές φορές, τα χειμωνιάτικα πρωινά,
κάθομαι εδώ, πίσω απ’ τα τζάμια και κοιτάω φιλικά την απόσταση· στο βάθος
τυχαίνει κάποιος να περνάει καμιά φορά, ατμισμένος,
μια απρόσωπη, άσαρκη κηλίδα — κι ούτε επιχειρείς να την προσδιορίσεις
ούτε σε νοιάζει πού θα πάει —εδώ ή εκεί— το ίδιο κάνει…
[ Γιάννης Ρίτσος, «Ισμήνη»: Τέταρτη Διάσταση, Αθήνα, Κέδρος, 1990].
// Σκονάκια, γόπες, προφυλακτικά //
Σκονάκια, γόπες, προφυλακτικά:
Να είσαι άνθρωπος θα πει Να μάθεις να μαζεύεις τα σκατά σου
(Όσο Ντελέζ και να διαβάσεις, μελισσούλα μου
Πάλι και πάλι θα κοιμάσαι μόνη)
Μ' όσους αράζω, εξάλλου,
Μόνοι κοιμούνται
Και παραγγέλνουν
Ανοίγουν την τηλεόραση να μην ακούσει ο ντελιβεράς
Τη μοναξιά τους
Όλο παραγγέλνουν οι φίλοι μου
Παπούτσια, βιβλία και σουβλάκια
Κι ύστερα παραλαμβάνουν
Κι ανακυκλώνουν τα περιτυλίγματα
(Όλα ανακυκλώνονται
Όλα είναι κύκλος)
Γόπες
Σκονάκια
Προφυλακτικά
Όλα είναι μέρος μιας διαδικασίας, εμπιστεύσου με
Μερικά όνειρα τρελά, όνειρα απατηλά
Ένα φτυαράκι που ξεχάστηκε στην άμμο
Ένας μεσήλιξ στο φανάρι που υποδεικνύει το πεταμένο αποτσίγαρό μου
Ήμουν αφηρημένη, κύριε, συγχωρέστε με
(Καργιόλη το επόμενο θα το πετάξω στη θάλασσα)
Να είσαι άνθρωπος θα πει να μάθεις πώς να θάβεις τα σκατά σου
Σκονάκια
Γόπες
Προφυλακτικά
*του πρίγκιπα κρίνου
